ҚЫЛМЫСТЫҚ ДЕЛДАЛДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТТЕРІН САРАЛАУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.54251/2522-4026.2025.2.23auКілт сөздер:
қылмыстық делдалдық, делдал, көмектесуші, сыбайлас қатысу, парақорлық, қылмыстық жауаптылық, саралауАңдатпа
Мақалада қылмыстық делдалдық әрекеттерді саралау мәселелері қарастырылады. Қылмыстық делдалдық-бұл қылмыстың затын, құралдарын немесе ақпаратын басқа қатысушыға, сол сияқты қылмыс жасауға қатысушы адамның тапсырмасы бойынша үшінші тұлғаға беру, қылмыс жасауға қатысатын адамдар арасында байланыс орнатуды және жүзеге асыруды қамтамасыз ету, сондай-ақ қылмыстық сөз байласуға қол жеткізуге және іске асыруға өзге де өкілеттіктер, адамдардың мүдделерін білдіре отырып, қылмысқа қатысқандар көмектесуші адамға сипаттама береді. Автор делдалдың түсінігін оның физикалық және интеллектуалдық көрінісінде көрсетеді: әлеуметтік байланыстарды құру және келісімге қол жеткізу мен іске асыруды қамтамасыз ету жөніндегі функциялары. Бұл ретте делдал қылмыстық схеманың кез келген нұсқасында ықтимал байланыстырушы буын ретінде көрсетіледі: ұйымдастырушы - делдал - орындаушы; көмекші - делдал - орындаушы; орындаушы - делдал - жәбірленуші; орындаушы - делдал - орындаушы (сыбайлас жемқорлық қылмыстары жағдайында) және т. б.